Mini-onderzoek: Werkzaam als psycholoog en coach tijdens de coronacrisis.
Na meer dan een halfjaar gewerkt te hebben als psycholoog en coach tijdens de coronacrisis, ben ik mijn eigen mini-onderzoek gestart. Voor mijn werk ga ik dagelijks met verschillende mensen van verschillende soorten doelgroepen, mannen en vrouwen, ouderen en jongeren, gezonde en zieke mensen en mensen van verschillende sociaal – economische statussen, in gesprek.
In een halfjaar tijd heb ik meer dan 100 mensen hun ervaringen bevraagd tijdens de verschillende fases van de coronacrisis tot nu toe. De ervaringen gingen zowel over veranderingen in het persoonlijk leven als veranderingen op het werk. Naast de ervaringen die zij gedeeld hebben, ben ik erachter gekomen waar mensen op mentaal gebied het meest tegen aanliepen. Ik heb tijdens mijn werkzaamheden als psycholoog en coach advies, tips en praktische tools gegeven vanuit de positieve psychologie en deze gedeeld in deze blog zodat ook jij jouw eigen geluk kunt creëren tijdens een crisis.
Weerstand
Ik wilde eerst weten weten hoe de meeste mensen het begin van de crisis ervaarde en hoe zij zich toen voelde. Naar aanleiding van hun antwoorden maakte ik op dat er bij iedereen wel een vorm van weerstand aanwezig was. Het is iets nieuws, het is iets onbekends dus er was in eerste instantie angst voor wat er gebeurd en voor wat er komen gaat. Hoe zag die weerstand eruit? Er waren in eerste instantie veel emotionele reacties, zoals angst en boosheid, op de onduidelijkheid over het coronavirus zelf zoals over wat deze nieuwe griepvirus precies inhoudt, ‘Is het dodelijk? Zo ja, hoe groot is de kans dat je doodgaat?‘ En vragen als ‘Wat betekent deze toestand nou precies voor ons?’
Uit de antwoorden was op te merken dat deze onzekerheid zorgde voor een gevoel van een stukje verlies van controle en het ontwikkelen van angst. ‘Eerst deden wij gewoon wat ons gezegd werd vanuit de overheid maar na een tijdje werd het moeilijker om te wennen aan de steeds nieuwe regels en beperkingen die werden opgelegd. Op een gegeven moment waren we in een toestand dat het maar weer afwachten was op een volgende persconferentie om erachter te komen hoe het leven er nu weer uit zal gaan zien.’
Er was ook een verschil in weerstand te zien tussen oudere mensen (35+) en jongere mensen (van 12 tot 35 jaar), misschien ook wel logisch gezien de verschillende levensfases. Jongeren bieden eerder weerstand tegen de beperkingen die voor hun te maken hadden met de horeca/entertainment/cultuur en het uitgaansleven. Bij oudere mensen speelde meer angst over wat het griepvirus bij hun kon veroorzaken en of er ooit een oplossing voor zou komen.
Na de eerste weerstand
Op een gegeven moment bestond het coronavirus al langer dan een jaar en was er een ‘nieuwe normaal’-idee ontstaan. Vragen als, ‘Zal het voor altijd blijven?‘, ‘Gaan we ooit terug naar ons ‘oude leven’ of is dit het nieuwe normaal?‘. Er is momenteel, na 2 jaar sinds de eerste aanpak van het coronavirus, nog steeds veel onzekerheid. Bij sommige mensen is de onrust en angst veranderd in frustratie en ongeduld.
Beperkingen of nieuwe kansen?
Verder merkte ik tijdens mijn werkzaamheden, waarbij de focus ligt op mensen hulp bieden bij problemen op mentaal gebied, dat het verminderen van die onzekerheid/angst/verdriet en frustratie door de coronacrisis, iets was wat ik als een uitdaging begon te zien. Ook al weet ik niet hoe deze crisis verder zal verlopen of dat er ooit een eind aan komt, ik weet wel weet dat geluk, oftewel een beter welzijn van mensen, niks te maken heeft met iets buiten jezelf. Mijn levensmotto is dan ook: ‘Geluk je eigen creatie!’
Ik begon mensen meer tips en praktische tools te geven over wat zij nog wél hadden en het te doen met de mogelijkheden die er nog wél zijn. Wat niet heel moeilijk is voor mij, aangezien ik dit ook al deed vóór de coronacrisis. Ik heb mijzelf de afgelopen jaren verdiept in de positieve psychologie waarbij de focus ligt op het kijken naar kansen en mogelijkheden in plaats van problemen en bedreigingen. Ik maakte mijn cliënten op een gegeven moment meer bewust van het feit dat er eigenlijk niks zeker is in het leven. Wij hebben namelijk nooit, ook niet voor en na de crisis, de controle over wat er allemaal om ons heen gebeurd want alles tijdelijk. In deze gedachtegang konden mensen zich nu wel eerder vinden. Maar waar hebben wij dan nog wél de controle over?
Leren omgaan met geen controle hebben
Wij zijn de afgelopen 2 jaar extra geconfronteerd met het feit dat wij niet de controle hebben over wat er om ons heen gebeurd. Deze confrontaties zorgen ervoor dat wij meer uitgedaagd worden om gelukkig te blijven ondanks veel onzekerheid en een verlies van controle. Ik adviseerde mensen dat zij zich bewust moeten zijn van het feit dat zij wel de keuze hebben om er of tegen te blijven vechten of ervoor te kiezen om de situatie (op een gegeven moment) te accepteren.
Ik gaf tips en praktische tools om te leren denken in oplossingen en mogelijkheden zoals, elke dag opstaan met de gedachte aan 3 dingen waar je dankbaar voor bent, meer leren te genieten op jezelf en door middel van meer me-time momenten, stil staan bij situaties die nog veel slechter zouden kunnen zijn etc. Ik maakte mensen er bewust van dat er altijd nog opties zijn, hoe streng de maatregelen ook waren. Wij kunnen onze eigen geluk creëren met alleen onszelf en met de dingen die we nog wél hebben. Dit kan binnenshuis en buitenshuis (tot hoelaat dat mogelijk is). Bijvoorbeeld een wandeling maken, iets lekkers koken, film kijken, rondje joggen, meer creatieve activiteiten oppakken als schilderen, tekenen, muziek maken, meer aandacht hebben voor je huisgenoten en huisdieren etc.
En ja, het is niet altijd even makkelijk maar door te bedenken dat wij in een veilig land wonen (en niet in oorlog bijvoorbeeld), dat alles maar dan ook alles (dus ook een crisis) tijdelijk is, dat negatief denken ons niet verder helpt en dat wij misschien maar gewoon het beste ervan moeten maken omdat het leven toch wel doorgaat, kom je een crisis toch beter door dan te hopen dat je de controle zal krijgen over wat er om jou heen gebeurd.